بررسی نقش بخش خصوصی در استفاده از ابتکارات مالی خصوصی (pfi) در توسعه شبکه بزرگراهی کشور

? مهمترین موانع در ساخت آزادراه ها ? عدم حضور سرمایه گذاران خارجی در عرصه مشارکت در احداث آزادراه ها ? عدم تأمین به موقع اعتبارات سهم الشراکه دولت ? مشکلات بومی و منطقه های خاص در موضوع ارزیابی و آزادسازی مسیر ? تشریفات و طولانی بودن اخذ مجوزها برای طرح و پروژه ها (که اکثراً مبنای محاسبات در بحث سرمایه گذاری را بر هم می زند.) ? عدم همخوانی سود سرمایه گذاری با هزینه های تأمین منابع و تورم موجود ? مالیات ? عدم تأمین اعتبارات بانکی مناسب (که باعث می شود تعهد مالی سرمایه گذار و پروژه ها تا سقف مالی محاسبه شده در محاسبات هزینه – درآمد منظم به پیمان مشارکت باشد) ? تصمیمات حکومتی که بر هزینه-درآمد طرح تأثیر می گذارد (مانند اجرای قوانین جدید مالیاتی، حذف یارانه ها و یا محدود کردن ترافیک آزادراه و تخفیف عوارض) ? مشکلات مربوط به عوارض ? و تعداد متعدد مراجع نظارت بر بهره برداری آزادراه ها ? پیشنهاداتی برای تشویق و مشارکت بیشتر بخش خصوصی در احداث آزاد راه ها: ? تأمین منابع مالی، کاهش زمان اجرای پروژه، تخصیص بهینه ریسک طرفین مشارکت و مدیریت مناسب ( مثلث کلاسیک هزینه، زمان، کیفیت) ? به کارگیری زمان و منابع کافی و مجزا برای انجام مطالعات دقیق طرح های آزادراهی (منطبق بر مواد 16 و 17 آئین نامه اجرایی مشارکت) و به طور متوالی آزادسازی بستر و حریم (البته با ایجاد ردیف های اعتباری مجزا و قبل از انعقاد قرارداد) ? مشارکت بلاعوض شرکت های بیمه در پروژه ها و طرح های عمران بخش راه و ترابری ? واگذاری طرح ها و پروژه ها به شرکت متقاضی سرمایه گذاری در آزادراه ها و دارای رتبه های فنی و امکانات اجرایی و مالی قابل قبول وزارت راه و شهرسازی بدون برگزای مناقصه با به کارگیری ساز و کار پیمان مدیریت و سایر روش های اجرایی و استفاده از فهارس بهاء و تصویب دولت انجام پذیرد. ? استفاده از مدل هایی که براساس آن ها مالکیت دارایی ایجاد شده بلافاصله به دولت منتقل نمی گردد مانند boo که در آن وزارت راه می تواند از طریق صندوق توسعه مشارکت های سرمایه گذاری و تأسیس شرکت های سهامی عام برای تأمین منابع مالی مورد نیاز سرمایه گذاری از طریق واگذاری سهام به بخش خصوصی اقدام نماید (رویکرد کالای سرمایه ای به آزادراه). ? به منظور تشویق بخش خصوصی و توجیه پذیری اجرای طرح ها و پروژه های بخش راه و ترابری و تسریع در بازگشت سرمایه گذاری بتوان با اعطای امتیاز کاربری های تجاری، اداری، مسکونی، خدماتی و گردشگری، بخشی از زمین های واقع در محدوده و مسیر طرح را با تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری به مدت محدود به طرف مشارکت واگذار نمود (استفاده از پتانسیل های اطراف مسیر). ? بمنظور جلوگیری از سودبری غیرمعمول بخش خصوصی و حفظ منافع عمومی، اعطای هرگونه امتیاز کاربری به بخش خصوصی باید به لحاظ زمانی معین و محدود به دور? بهره برداری از پروژه باشد. ? تملک زمین های مسیر عبور پروژه در تعهد دولت باشد و پس از اتمام ساخت و دور? بهره برداری، زمینها مجدداً به دولت بازگردانده شوند. ? آزادسازی تعیین نرخ یا تعرفه عبور وسائل نقلیه از آزادراه ها توسط مشارکت و استفاده از روش های قیمت گذاری پویا جهت مدیریت درآمد و ترافیک با رعایت قوانین، مقررات و اصل کشش پذیری (الاستیسیته ) قیمت ها در اقتصاد ? به روز آوری مواد آئین نامه اجرایی قانون مشارکت ? توجه به حفظ توجیه مالی- اقتصادی آزادراه های در حال ساخت یا بهره برداری شده در توسعه راه های موازی آن